Khi người thừa kế không muốn nhận phần tài sản được để lại, họ có quyền lập văn bản từ chối nhận di sản. Tuy nhiên, không phải ai cũng nắm rõ thời hạn hiệu lực là bao lâu, lập vào thời điểm nào thì hợp lệ, và nếu quá hạn thì hậu quả pháp lý ra sao. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ quy định mới nhất về hiệu lực của loại văn bản này để tránh sai sót và rủi ro khi thực hiện thủ tục thừa kế.
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng có làm việc ngoài giờ không? Giải đáp chi tiết
Thế nào là văn bản từ chối nhận di sản?
“Văn bản từ chối nhận di sản” là tài liệu thể hiện ý chí của người thừa kế về việc không nhận phần di sản được chia theo di chúc hoặc theo pháp luật. Văn bản này thường được lập thành văn bản có công chứng hoặc chứng thực hợp pháp nhằm đảm bảo giá trị pháp lý.
Nội dung của văn bản cần có:
-
Thông tin của người từ chối (họ tên, ngày sinh, CMND/CCCD);
-
Thông tin của người để lại di sản;
-
Lý do và phạm vi từ chối;
-
Thời điểm lập và chữ ký xác nhận của người từ chối;
-
Xác nhận của công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực.
Thời hạn hiệu lực của văn bản từ chối nhận di sản theo quy định mới
Theo Điều 620 Bộ luật Dân sự 2015, người thừa kế chỉ được từ chối nhận di sản trước thời điểm phân chia di sản. Điều này có nghĩa là:
“Thời hạn hiệu lực của văn bản từ chối nhận di sản kéo dài cho đến khi di sản được chia.”
Cụ thể:
-
Nếu người thừa kế lập văn bản từ chối trước khi việc chia di sản diễn ra, văn bản đó có hiệu lực kể từ thời điểm công chứng hoặc chứng thực.
-
Khi việc phân chia di sản đã hoàn tất, mọi văn bản từ chối lập sau thời điểm đó không còn giá trị pháp lý.
Như vậy, pháp luật không quy định thời hạn cụ thể tính bằng ngày hoặc tháng, mà xác định hiệu lực dựa vào mốc thời điểm chia di sản.
>>> Xem thêm: Công chứng mua bán xe hợp đồng mua bán ô tô đúng quy định
Văn bản từ chối nhận di sản có hiệu lực kể từ khi nào?
Văn bản từ chối nhận di sản có hiệu lực pháp lý từ thời điểm được công chứng hoặc chứng thực hợp pháp.
-
Nếu lập tại văn phòng công chứng, thì thời điểm công chứng viên ký và đóng dấu là lúc văn bản phát sinh hiệu lực.
-
Nếu lập tại UBND cấp xã, thời điểm Chủ tịch hoặc Phó Chủ tịch UBND ký xác nhận là mốc hiệu lực.
Kể từ thời điểm này, người thừa kế không còn quyền yêu cầu chia di sản hoặc định đoạt phần tài sản đó nữa.
Trường hợp văn bản từ chối nhận di sản hết hiệu lực
Không còn hiệu lực trong các trường hợp sau:
-
Người thừa kế lập văn bản sau khi di sản đã được chia;
-
Văn bản bị Tòa án tuyên vô hiệu do có dấu hiệu ép buộc, giả mạo hoặc vi phạm pháp luật;
-
Người từ chối rút lại văn bản (nếu chưa hết thời hạn chia di sản và được các đồng thừa kế đồng ý);
-
Văn bản chưa được công chứng, chứng thực hợp pháp, dẫn đến việc không đáp ứng điều kiện về hình thức.
>>> Xem thêm: Thời gian thực hiện dịch vụ sang tên sổ đỏ là bao lâu?
Lưu ý quan trọng khi lập văn bản từ chối nhận di sản
Để bảo đảm hiệu lực pháp lý và tránh tranh chấp, người thừa kế cần lưu ý:
-
Thực hiện sớm việc lập văn bản, ngay sau khi mở thừa kế để kịp thời xác lập ý chí.
-
Không lập văn bản qua hình thức điện tử hoặc email, vì hiện nay pháp luật chưa công nhận giá trị pháp lý của hình thức này.
-
Nộp văn bản cho cơ quan quản lý di sản hoặc các đồng thừa kế khác để ghi nhận ý chí từ chối.
-
Nếu có thay đổi, cần lập văn bản rút lại từ chối trước khi di sản được chia.
Hậu quả pháp lý khi văn bản từ chối hết hiệu lực
Khi thời hạn hiệu lực văn bản từ chối nhận di sản đã hết (tức là sau khi di sản được chia), người thừa kế mất quyền thay đổi ý chí. Việc rút lại hoặc lập lại văn bản sau đó không được công nhận, và phần di sản đã chia sẽ thuộc về các đồng thừa kế khác theo thỏa thuận hoặc theo pháp luật.
Trường hợp người thừa kế cố tình thay đổi hoặc đòi lại phần di sản sau khi hết hạn, cơ quan có thẩm quyền sẽ bác yêu cầu, trừ khi chứng minh được văn bản trước đó bị lập trái pháp luật hoặc bị cưỡng ép.
Kết luận
Tóm lại, thời hạn hiệu lực văn bản từ chối nhận di sản không được tính bằng mốc thời gian cố định mà phụ thuộc vào thời điểm chia di sản. Người thừa kế chỉ có thể từ chối hợp pháp trước khi việc phân chia được thực hiện và cần công chứng hoặc chứng thực hợp lệ. Việc tuân thủ đúng trình tự, thời điểm và hình thức không chỉ đảm bảo giá trị pháp lý của văn bản mà còn giúp tránh các tranh chấp phức tạp về thừa kế sau này.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Các bài viết liên quan:
>>> Hậu quả pháp lý khi công chứng hợp đồng mua bán xe sai quy định
>>> Tra cứu hồ sơ ly hôn: Cách xem tiến độ tại tòa án
>>> Công chứng là gì? Tất tần tật thông tin về công chứng mà bạn cần biết
>>> Phí công chứng tại nhà 0 đồng từ Văn phòng công chứng uy tín
>>> Văn phòng công chứng tư nhân là gì? Có gì khác công chứng nhà nước?
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com