Khi tham gia giao dịch thuê nhà, nhiều người thường băn khoăn không biết hợp đồng thuê nhà không công chứng có được không, có hợp pháp hay không, liệu có ảnh hưởng đến quyền lợi nếu xảy ra tranh chấp. Thực tế, việc công chứng hợp đồng thuê nhà có những quy định pháp lý riêng và tùy vào từng trường hợp cụ thể để xác định có bắt buộc hay không. Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ điều này.
1. Căn cứ pháp lý quy định về hợp đồng thuê nhà không công chứng
1.1. Luật Nhà ở 2014 – Điều 122
Theo khoản 2 Điều 122 Luật Nhà ở 2014, hợp đồng thuê nhà ở không bắt buộc phải công chứng, trừ khi các bên có nhu cầu hoặc pháp luật có quy định khác:
“Đối với hợp đồng thuê nhà ở mà một bên là tổ chức thì phải lập thành văn bản, nhưng không bắt buộc phải công chứng hoặc chứng thực, trừ khi các bên có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định khác.”
1.2. Bộ luật Dân sự 2015 – Điều 472 và Điều 119
Điều 472 BLDS 2015: Hợp đồng thuê tài sản chỉ cần được lập thành văn bản nếu pháp luật có quy định hoặc các bên có thỏa thuận.
Điều 119 BLDS 2015: Hợp đồng dân sự có thể được xác lập bằng lời nói, văn bản hoặc hành vi cụ thể.
Từ đó có thể khẳng định: pháp luật không bắt buộc công chứng tất cả các hợp đồng thuê nhà, trừ một số trường hợp đặc biệt.
2. Hợp đồng thuê nhà không công chứng có hiệu lực không?
2.1. Khi nào hợp đồng không công chứng vẫn có hiệu lực?
Vẫn có hiệu lực pháp lý nếu:
Được lập thành văn bản (nếu trên 6 tháng)
Nội dung phù hợp với pháp luật, không trái đạo đức xã hội
Các bên tự nguyện ký kết và có năng lực hành vi dân sự
Ví dụ minh họa: Anh A thuê nhà của chị B trong thời hạn 12 tháng, lập hợp đồng viết tay, ghi rõ nội dung, giá thuê, quyền – nghĩa vụ của các bên. Hai bên ký và giữ mỗi người 1 bản. Dù không công chứng, hợp đồng này vẫn có giá trị pháp lý nếu không có tranh chấp hoặc vi phạm nghiêm trọng về nội dung.
2.2. Khi nào hợp đồng có thể bị tuyên vô hiệu?
Hợp đồng không ghi rõ thông tin các bên
Nội dung trái pháp luật (cho thuê nhà không đủ điều kiện)
Bên cho thuê không phải là chủ sở hữu hoặc không có quyền cho thuê
Không lập thành văn bản với hợp đồng từ 6 tháng trở lên
3. Ưu điểm và hạn chế của hợp đồng thuê nhà không công chứng
3.1. Ưu điểm
Tiết kiệm chi phí: Không tốn phí công chứng (50.000 – 100.000 đồng)
Nhanh gọn, linh hoạt: Không cần đến phòng công chứng
Phù hợp giao dịch dân sự nhỏ: Như thuê phòng trọ, nhà ở tạm thời
3.2. Hạn chế
Khó chứng minh khi xảy ra tranh chấp
Ít giá trị pháp lý hơn hợp đồng công chứng
Không đủ điều kiện để làm thủ tục hành chính như tạm trú, đăng ký kinh doanh (nếu là tổ chức)
4. Khi nào nên công chứng hợp đồng thuê nhà?
Hợp đồng có thời hạn từ 6 tháng trở lên
Bên thuê là doanh nghiệp hoặc tổ chức cần dùng để làm thủ tục hành chính
Giá trị thuê lớn hoặc nhà ở có nhiều trang thiết bị đi kèm
Hai bên không quen biết và muốn có sự ràng buộc chặt chẽ
Ví dụ minh họa: Công ty X thuê nhà của ông Y để làm văn phòng trong 3 năm. Hai bên ra phòng công chứng ký hợp đồng. Nhờ đó, công ty có thể dùng hợp đồng để đăng ký địa điểm kinh doanh và chứng minh chi phí hợp lý với cơ quan thuế.
>>> Xem thêm:Văn phòng công chứng hỗ trợ dịch vụ công chứng tại nhà, bệnh viện,…
5. Lưu ý
5.1. Nội dung cần rõ ràng
Thông tin đầy đủ về bên thuê, bên cho thuê
Địa chỉ nhà thuê, diện tích, tình trạng tài sản
Giá thuê, thời hạn thuê, hình thức thanh toán
Trách nhiệm sửa chữa, đặt cọc, chấm dứt hợp đồng
5.2. Ký kết đúng pháp luật
Các bên phải tự nguyện, có năng lực hành vi dân sự
Không bị ép buộc hoặc ký trong tình trạng bị lừa dối
Mỗi bên nên giữ 1 bản có chữ ký, đóng dấu (nếu có)
Hợp đồng thuê nhà không công chứng hoàn toàn có thể được pháp luật công nhận nếu đáp ứng các điều kiện về hình thức và nội dung. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn pháp lý, đặc biệt trong các giao dịch thuê nhà dài hạn hoặc có giá trị lớn, các bên nên cân nhắc việc công chứng. Dù là hợp đồng công chứng hay không, người thuê cũng cần kiểm tra kỹ nhà, thông tin chủ sở hữu, và lập biên bản bàn giao tài sản đầy đủ để tránh rủi ro về sau.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ:Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.Ngoài ra, chúng tôi có đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Công chứng ngoài trụ sở, tại nhà riêng miễn phí
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Hotline: 09.66.22.7979 hoặc 0935.669.669
Địa chỉ: số 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
