Văn bản từ chối nhận di sản có thể công chứng tại bất kỳ đâu?
Trong quá trình thừa kế, việc từ chối nhận di sản là quyền hợp pháp của người thừa kế. Tuy nhiên, để việc từ chối này có hiệu lực pháp lý, người thừa kế cần lập và công chứng văn bản từ chối nhận di sản đúng quy định. Một thắc mắc phổ biến là: Liệu văn bản từ chối nhận di sản có thể công chứng ở bất kỳ tổ chức hành nghề công chứng nào hay không? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ quy định pháp luật về nơi công chứng văn bản từ chối nhận di sản, tránh sai sót trong quá trình thực hiện.
Căn cứ pháp lý về việc công chứng văn bản từ chối nhận di sản
Theo khoản 1 Điều 620 Bộ luật Dân sự 2015:
“Người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản, trừ trường hợp việc từ chối nhằm trốn tránh nghĩa vụ tài sản của mình đối với người khác.”
Đồng thời, theo khoản 1 Điều 42 Luật Công chứng 2014:
“Công chứng viên của bất kỳ tổ chức hành nghề công chứng nào trên toàn quốc đều có quyền công chứng các hợp đồng, giao dịch, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.”
Từ đó có thể thấy, pháp luật không giới hạn địa điểm công chứng văn bản từ chối nhận di sản, trừ một số trường hợp đặc biệt.
Có thể công chứng văn bản từ chối nhận di sản ở bất kỳ tổ chức nào không?
Câu trả lời là có, người thừa kế được quyền lựa chọn tổ chức hành nghề công chứng bất kỳ trên toàn quốc để thực hiện công chứng văn bản từ chối nhận di sản.
Tuy nhiên, trong thực tế, việc xác định nơi công chứng văn bản từ chối nhận di sản cần xem xét các yếu tố sau:
Nếu di sản là bất động sản: Nên công chứng tại tổ chức hành nghề công chứng nơi có bất động sản, vì hồ sơ thừa kế thường gắn liền với sổ đỏ hoặc giấy tờ nhà đất.
Nếu di sản là động sản hoặc tài sản không gắn liền với địa phương cụ thể (như tiền gửi, cổ phần, cổ phiếu…): Người thừa kế có thể công chứng ở bất kỳ tổ chức hành nghề công chứng nào thuận tiện nhất.
Trường hợp có nhiều người thừa kế ở các địa phương khác nhau: Có thể ủy quyền cho một người đại diện thực hiện việc lập và công chứng văn bản.
Như vậy, pháp luật cho phép linh hoạt trong việc chọn nơi công chứng văn bản từ chối nhận di sản, nhưng người thừa kế cần cân nhắc yếu tố thực tiễn để đảm bảo thuận tiện cho việc lưu trữ và chứng minh về sau.
Hồ sơ công chứng văn bản từ chối nhận di sản
Khi thực hiện công chứng, người thừa kế cần chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ sau:
Dự thảo văn bản từ chối nhận di sản (nếu đã có, hoặc yêu cầu công chứng viên soạn thảo);
Giấy tờ tùy thân hợp lệ của người từ chối (CMND/CCCD, hộ chiếu…);
Giấy chứng tử của người để lại di sản;
Giấy tờ chứng minh quyền thừa kế (giấy khai sinh, sổ hộ khẩu…);
Tài liệu chứng minh về tài sản thừa kế (sổ đỏ, sổ tiết kiệm, cổ phần…);
Giấy tờ chứng minh nơi cư trú (nếu cần xác minh năng lực hành vi).
Sau khi tiếp nhận, công chứng viên sẽ kiểm tra hồ sơ, xác định ý chí tự nguyện của người thừa kế và tiến hành công chứng theo quy định.
Không nên lập văn bản từ chối nhận di sản tại các địa điểm không có chức năng công chứng (ví dụ: ủy ban nhân dân xã chỉ được chứng thực chứ không được công chứng).
Trong trường hợp di sản phức tạp hoặc có yếu tố nước ngoài, nên chọn phòng công chứng hoặc văn phòng công chứng có kinh nghiệm về thừa kế để tránh sai sót.
Nên công chứng sớm sau khi người để lại di sản qua đời để đảm bảo tính hợp lệ và thuận tiện cho quá trình phân chia di sản.
Kết luận
Tóm lại, nơi công chứng văn bản từ chối nhận di sản không bị giới hạn — người thừa kế hoàn toàn có thể thực hiện công chứng tại bất kỳ tổ chức hành nghề công chứng nào trên toàn quốc, miễn là việc công chứng đó đáp ứng đầy đủ điều kiện về hình thức, năng lực và hồ sơ theo quy định pháp luật. Tuy nhiên, để đảm bảo thuận tiện cho các bước xử lý tiếp theo (như chia thừa kế, sang tên tài sản…), người thừa kế nên lựa chọn tổ chức công chứng phù hợp với loại tài sản hoặc địa điểm của di sản.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
