Việc công chứng hợp đồng chia tách nhà đất là thủ tục bắt buộc khi các cá nhân, hộ gia đình muốn tách quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở. Trong quá trình này, nghĩa vụ thuế TNCN công chứng chia tách là yếu tố quan trọng cần lưu ý để tránh rủi ro pháp lý. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin đầy đủ, có dẫn chiếu căn cứ pháp luật, hướng dẫn chi tiết và những điểm cần chú ý khi thực hiện.
>>> Xem thêm: Mua nhà xây trên đất chưa tách, cần lưu ý gì khi Công chứng tách thửa?
1. Quy định pháp luật về công chứng hợp đồng chia tách nhà đất
1.1 Căn cứ pháp lý bắt buộc công chứng hợp đồng chia tách
Theo quy định tại Điều 167 Luật Đất đai 2013, các giao dịch về quyền sử dụng đất như chuyển nhượng, tặng cho, thừa kế hoặc chia tách đều phải lập hợp đồng bằng văn bản, được công chứng hoặc chứng thực.
Điều 167 Luật Đất đai 2013: “Việc công chứng, chứng thực hợp đồng, văn bản thực hiện các quyền của người sử dụng đất được thực hiện tại tổ chức hành nghề công chứng hoặc Ủy ban nhân dân cấp xã.”
Ngoài ra, Luật Công chứng 2014 quy định tại Điều 2 và Điều 40: Công chứng viên có trách nhiệm kiểm tra giấy tờ pháp lý, tính hợp pháp của hợp đồng và xác nhận chữ ký của các bên tham gia.
1.2 Điều kiện để được chia tách thửa đất
Ngoài yêu cầu công chứng, pháp luật đất đai còn quy định điều kiện chia tách thửa đất. Theo Khoản 31 Điều 2 Nghị định 01/2017/NĐ-CP và quy định cụ thể của từng địa phương:
-
Thửa đất phải đáp ứng diện tích tối thiểu sau khi tách theo quyết định UBND tỉnh/thành phố.
-
Đất không thuộc diện tranh chấp, kê biên, quy hoạch sử dụng đất đã công bố.
-
Có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hợp pháp.
Ví dụ: Tại Hà Nội, diện tích tối thiểu tách thửa ở khu vực đô thị là 30m² – 40m² tùy địa bàn.
>>> Xem thêm: Làm thế nào để lựa chọn văn phòng công chứng uy tín và nhanh chóng?
2. Thuế TNCN công chứng chia tách: Nghĩa vụ ai chịu?
2.1 Đối tượng phải kê khai thuế TNCN công chứng chia tách
Theo Điều 3 Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007, khoản thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản, bao gồm chia tách, tặng cho quyền sử dụng đất, là khoản thu nhập chịu thuế.
Người có nghĩa vụ nộp thuế TNCN là người chuyển nhượng quyền sử dụng đất, trừ trường hợp chia tách theo diện tặng cho, thừa kế được miễn thuế.
Ví dụ:
-
Bố mẹ tặng cho con đất: con là người nộp thuế TNCN, nhưng được miễn vì thuộc hàng thừa kế trực tiếp.
-
Anh chia đất cho em: anh là người chuyển nhượng, em là người nhận; nếu quan hệ anh chị em ruột thì được miễn thuế, nếu là họ hàng xa thì không được miễn.
2.2 Mức thuế TNCN công chứng chia tách
Theo Điều 17 Thông tư 92/2015/TT-BTC, mức thuế thu nhập cá nhân áp dụng như sau:
-
Thuế suất: 2% trên giá trị chuyển nhượng ghi trên hợp đồng, không thấp hơn giá đất theo bảng giá do UBND cấp tỉnh ban hành.
Ví dụ tính thuế:
-
Giá trị đất trong hợp đồng: 1 tỷ đồng
→ Thuế TNCN phải nộp = 1 tỷ x 2% = 20 triệu đồng.
Nếu giá hợp đồng thấp hơn giá đất Nhà nước, cơ quan thuế sẽ tính thuế dựa trên giá Nhà nước.
2.3 Các trường hợp miễn thuế TNCN công chứng chia tách
Theo Điều 4 Luật Thuế thu nhập cá nhân, các trường hợp được miễn thuế gồm:
-
Chia tách, tặng cho bất động sản giữa: vợ – chồng; cha mẹ – con; ông bà – cháu; anh chị em ruột.
-
Người nhận tặng cho hoặc thừa kế phải chứng minh được quan hệ này qua hộ khẩu, giấy khai sinh, giấy kết hôn.
3. Quy trình kê khai và nộp thuế TNCN công chứng chia tách
3.1 Chuẩn bị hồ sơ kê khai thuế TNCN công chứng chia tách
Theo Điều 11 Thông tư 92/2015/TT-BTC, người nộp thuế chuẩn bị hồ sơ gồm:
-
Tờ khai thuế thu nhập cá nhân (Mẫu 03/BĐS).
-
Hợp đồng chia tách nhà đất đã công chứng.
-
Bản sao Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
-
Giấy tờ chứng minh quan hệ được miễn thuế (nếu có).
-
CMND/CCCD của các bên.
3.2 Nộp hồ sơ và thực hiện nghĩa vụ thuế
Hồ sơ được nộp tại Chi cục Thuế nơi có bất động sản. Cơ quan thuế sẽ:
-
Tiếp nhận hồ sơ, kiểm tra tính hợp lệ.
-
Ra thông báo nộp thuế trong 10 ngày làm việc.
-
Người nộp thuế nộp tiền thuế theo thông báo tại ngân hàng hoặc kho bạc.
Biên lai nộp thuế là căn cứ bắt buộc để hoàn tất thủ tục sang tên tại Văn phòng Đăng ký đất đai.
>>> Xem thêm: Hướng dẫn chi tiết các bước thực hiện thủ tục công chứng
4. Lưu ý khi công chứng và thực hiện thuế TNCN công chứng chia tách
-
Luôn kiểm tra quy hoạch và điều kiện tách thửa cụ thể của địa phương trước khi lập hợp đồng chia tách.
-
Khi công chứng, các bên cần có mặt đầy đủ, mang theo giấy tờ gốc, giấy tờ tùy thân.
-
Nếu thuộc diện miễn thuế, cần chuẩn bị giấy tờ chứng minh quan hệ đầy đủ để tránh phát sinh nghĩa vụ thuế không đáng có.
-
Kê khai và nộp thuế TNCN kịp thời để tránh bị xử phạt theo Nghị định 125/2020/NĐ-CP, mức phạt có thể từ 500.000 đồng đến 25 triệu đồng tùy lỗi.
Xem thêm:
>>> Đòi nợ bằng hình sự – Khi nào vay tiền thành tội phạm?
>>> Trách nhiệm của công chứng viên trong hợp đồng vay tiền
Kết luận
Việc thực hiện thuế TNCN công chứng chia tách đúng quy định giúp giao dịch minh bạch, tránh rủi ro tranh chấp và vi phạm pháp luật. Chủ sở hữu và người nhận chuyển nhượng cần chủ động tìm hiểu quy định, chuẩn bị hồ sơ đầy đủ và thực hiện nghĩa vụ thuế đúng hạn.
Nếu có thắc mắc hoặc cần hỗ trợ thủ tục công chứng hợp đồng chia tách nhà đất, hãy liên hệ Văn phòng Công chứng hoặc Chi cục Thuế địa phương để được hướng dẫn kịp thời.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán. Ngoài ra, chúng tôi có đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Công chứng ngoài trụ sở, tại nhà riêng miễn phí
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Hotline: 09.66.22.7979 hoặc 0935.669.669
Địa chỉ: số 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội
Email: ccnguyenhue165@gmail.com