Tố cáo tranh chấp đất đai sai: người tố cáo có bị xử phạt?

Trong thực tế, nhiều người dân khi xảy ra tranh chấp đất đai thường lập đơn tố cáo gửi UBND hoặc cơ quan chức năng. Tuy nhiên, nếu tố cáo tranh chấp đất sai hoặc không có cơ sở, điều này có thể dẫn đến hậu quả pháp lý nghiêm trọng cho người tố cáo. Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết, kèm căn cứ pháp lý, ví dụ minh họa và cách phòng tránh rủi ro.

>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng hỗ trợ dịch thuật công chứng hồ sơ du học và xuất cảnh

⚖️ Căn cứ pháp lý

Các văn bản pháp luật liên quan đến tố cáo tranh chấp đất sai:

Luật Tố cáo 2018:
- Điều 4: Quy định quyền và nghĩa vụ của người tố cáo; tố cáo phải có căn cứ hợp pháp, trung thực.
- Điều 36: Người tố cáo sai sự thật có thể bị xử lý trách nhiệm pháp lý.
Bộ luật Hình sự 2015 – Điều 331:
- Tội “Vu khống” nếu người tố cáo biết rõ thông tin sai sự thật nhưng vẫn tố cáo gây hậu quả nghiêm trọng.
Bộ luật Dân sự 2015:
- Điều 601: Bồi thường thiệt hại nếu gây thiệt hại cho người khác do hành vi tố cáo sai.

📌 Như vậy, tố cáo tranh chấp đất sai không chỉ bị xử lý hành chính mà trong một số trường hợp còn có thể chịu trách nhiệm dân sự hoặc hình sự.

>>> Xem thêm: Toàn bộ quy trình hợp pháp nhờ dịch vụ làm sổ đỏ trọn gói chất lượng

🏡 Khi nào được coi là tố cáo tranh chấp đất sai?

👉 Không có căn cứ pháp lý nhưng vẫn tố cáo người khác lấn chiếm, tranh chấp đất.
👉 Cố ý đưa thông tin sai sự thật nhằm gây ảnh hưởng đến quyền lợi của người bị tố cáo.
👉 Tố cáo quá mức, thổi phồng vấn đề, gây hoang mang hoặc tranh chấp lan rộng.

⚠️ Trường hợp tố cáo do hiểu nhầm, thông tin chưa đầy đủ, nhưng được xử lý trung thực thì không bị coi là hành vi trái pháp luật.

📝 Hậu quả pháp lý khi tố cáo tranh chấp đất sai

1. Xử phạt hành chính

Theo Điều 5 Nghị định 167/2013/NĐ-CP, tố cáo sai sự thật gây ảnh hưởng đến người khác có thể bị phạt tiền từ 2 – 5 triệu đồng.

2. Trách nhiệm dân sự

Nếu hành vi tố cáo sai dẫn đến thiệt hại về tài sản hoặc uy tín, người tố cáo có nghĩa vụ bồi thường theo quy định Bộ luật Dân sự 2015, Điều 601.

Xem thêm: Thủ tục rút hồ sơ gốc ô tô mới nhất 2023

3. Trách nhiệm hình sự

Trong trường hợp cố ý tố cáo sai gây hậu quả nghiêm trọng:
- Có thể bị truy cứu tội vu khống theo Điều 331 Bộ luật Hình sự.
- Mức phạt có thể từ cải tạo không giam giữ đến 3 năm tù, tùy mức độ thiệt hại.

>>> Xem thêm: Những rủi ro khi không làm công chứng nhà đất đúng quy định pháp luật

🏢 Cách phòng tránh rủi ro khi tố cáo tranh chấp đất

1. Xác minh thông tin

Thu thập chứng cứ pháp lý: sổ đỏ, giấy tờ kê khai, biên bản đo đạc.
Hỏi ý kiến cơ quan chức năng hoặc luật sư trước khi tố cáo.

2. Trình bày trung thực

Mô tả sự việc đúng thực tế, tránh thêu dệt, phóng đại.
Không thêm thông tin vu khống hoặc suy đoán về người khác.

3. Lưu giữ chứng cứ

Lưu hình ảnh, video, biên bản đo đạc, danh sách nhân chứng.
Đảm bảo khi tố cáo, cơ quan chức năng có thể xác minh nhanh chóng và chính xác.

🏠 Ví dụ minh họa thực tế tố cáo tranh chấp đất sai

Ông A cho rằng ông B xây dựng lấn 10m² đất của mình nhưng thực tế là ranh giới đã được đo chính xác. Ông A gửi đơn tố cáo tranh chấp đất sai:

UBND xã xác minh thông tin và lập biên bản chứng minh ông A tố cáo không đúng sự thật.
Ông A bị phạt hành chính 3 triệu đồng và phải xin lỗi công khai.
Nếu gây thiệt hại cho ông B (ví dụ mất cơ hội chuyển nhượng đất), ông A phải bồi thường dân sự.

📌 Trường hợp này cho thấy tố cáo tranh chấp đất sai có thể chịu hậu quả pháp lý đáng kể, ngay cả khi xuất phát từ mâu thuẫn hàng xóm.

>>> Xem thêm: Thời hiệu xử phạt đối với hành vi lấn chiếm đất đai

🚨 Lưu ý quan trọng khi tố cáo tranh chấp đất sai

✅ Chỉ tố cáo khi có căn cứ pháp lý rõ ràng.
✅ Trình bày trung thực, khách quan, tránh thêu dệt.
✅ Thu thập chứng cứ xác thực trước khi nộp đơn.
✅ Nếu không chắc chắn, tham khảo luật sư hoặc UBND xã/phường để tránh rủi ro.

>>> Xem thêm: Xây dựng gây nứt tường – Ai phải chịu chi phí sửa chữa?

>>> Xem thêm: Tặng cho quyền sử dụng đất giữa cha mẹ và con: Thuế, phí có được miễn không?

✅ Kết luận

Hành vi tố cáo tranh chấp đất sai:

Có thể bị xử phạt hành chính, bồi thường dân sự hoặc truy cứu hình sự nếu cố ý và gây hậu quả nghiêm trọng.
Người dân cần xác minh, thu thập chứng cứ và trình bày trung thực trước khi gửi tố cáo.
Thực hiện đúng quy định pháp luật giúp bảo vệ quyền lợi chính đáng và tránh rủi ro pháp lý.

Xem thêm: Danh sách văn phòng công chứng tại quận Cầu Giấy

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.