Vay tiền để đầu tư chứng khoán – Nên công chứng hay không?
Đầu tư chứng khoán là kênh sinh lời hấp dẫn, nhưng không ít nhà đầu tư rơi vào tình trạng vay tiền đầu tư chứng khoán để gia tăng vốn. Hình thức này tiềm ẩn nhiều rủi ro, đặc biệt khi thị trường biến động. Vậy khi vay tiền phục vụ mục đích đầu tư chứng khoán, có nên lập hợp đồng vay và công chứng hay không? Pháp luật quy định gì? Bài viết dưới đây sẽ giải đáp chi tiết.
>>> Xem thêm: Một bước quan trọng khi vay tiền là công chứng vay tiền, đừng bỏ qua.
1. Quy định pháp luật về vay tiền đầu tư chứng khoán
Theo quy định tại Điều 463 Bộ luật Dân sự 2015, vay tài sản là quan hệ dân sự, các bên tự do thỏa thuận về điều kiện, lãi suất, thời hạn nhưng không được trái pháp luật và đạo đức xã hội.
Điều 463. Hợp đồng vay tài sản Hợp đồng vay tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho vay giao tài sản cho bên vay; khi đến hạn, bên vay phải hoàn trả tài sản cùng lãi nếu có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định.
Ngoài ra, Điều 468 Bộ luật Dân sự 2015 cũng quy định mức lãi suất tối đa không vượt quá 20%/năm, nếu thỏa thuận vượt mức thì phần vượt không có hiệu lực.
Trong lĩnh vực đầu tư chứng khoán, pháp luật Việt Nam hiện không cấm hành vi vay tiền đầu tư chứng khoán, tuy nhiên các công ty chứng khoán chỉ được cấp margin (vay ký quỹ) theo giới hạn do Ủy ban Chứng khoán Nhà nước quy định. Nếu nhà đầu tư tự vay ngoài thị trường (vay người thân, bạn bè, tổ chức) thì vẫn được coi là hợp pháp, miễn là không vi phạm quy định về lãi suất.
2. Có nên công chứng hợp đồng vay tiền đầu tư chứng khoán?
Công chứng hợp đồng vay tiền không phải là yêu cầu bắt buộc theo pháp luật. Tuy nhiên, trong thực tế, việc công chứng mang lại nhiều lợi ích pháp lý quan trọng, đặc biệt khi mục đích vay là để đầu tư chứng khoán – lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro.
2.1 Trường hợp không công chứng
Pháp luật không bắt buộc công chứng với hợp đồng vay tiền, trừ khi các bên có nhu cầu.
Nếu các bên tin tưởng nhau, hợp đồng vay chỉ cần lập giấy tay hoặc văn bản có chữ ký đầy đủ.
Tuy nhiên, nếu xảy ra tranh chấp, giấy vay không công chứng có thể khó chứng minh trong một số trường hợp (bên vay phủ nhận chữ ký, không thừa nhận quan hệ vay).
2.2 Lợi ích khi công chứng hợp đồng vay tiền đầu tư chứng khoán
Việc công chứng hợp đồng vay tiền đầu tư chứng khoán giúp:
Xác thực nội dung, chữ ký và ý chí của các bên, hạn chế rủi ro gian lận.
Làm chứng cứ pháp lý vững chắc nếu tranh chấp phát sinh.
Tạo sự minh bạch và ràng buộc rõ ràng nghĩa vụ trả nợ, nhất là khi vay số tiền lớn.
Khoản 3 Điều 4 Luật Công chứng 2014: Công chứng viên có trách nhiệm kiểm tra nội dung hợp đồng, đảm bảo tính hợp pháp và an toàn cho các bên tham gia giao dịch.
2.3 Khuyến nghị
Với các khoản vay phục vụ đầu tư chứng khoán, thường là số tiền lớn, rủi ro cao, nên ưu tiên lập hợp đồng rõ ràng và công chứng tại tổ chức hành nghề công chứng để tránh tranh chấp hoặc khó khăn khi đòi nợ.
3. Một số lưu ý khi vay tiền đầu tư chứng khoán
Để hạn chế rủi ro khi thực hiện vay tiền đầu tư chứng khoán, các bên nên lưu ý:
Xác định khả năng tài chính, khả năng trả nợ trước khi vay.
Ghi rõ mục đích vay, số tiền, thời hạn, phương thức trả nợ, lãi suất (nếu có) trong hợp đồng.
Thỏa thuận cụ thể về xử lý tài sản thế chấp (nếu có) để đảm bảo quyền lợi của bên cho vay.
Khi vay ngoài, không vay tiền từ nguồn tín dụng đen, tránh bị áp dụng lãi suất vượt mức cho phép (quá 20%/năm).
Cân nhắc tư vấn tài chính hoặc luật sư trước khi ký hợp đồng vay lớn.
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng hỗ trợ các loại giấy tờ nào? Tìm hiểu ngay để chuẩn bị hồ sơ đầy đủ và chính xác.
4. Ví dụ minh họa thực tế
Ví dụ: Anh A vay chị B số tiền 500 triệu đồng để mua cổ phiếu. Hai bên chỉ lập giấy vay viết tay, không công chứng. Khi thị trường chứng khoán giảm mạnh, anh A thua lỗ, mất khả năng trả nợ và phủ nhận khoản vay. Chị B khởi kiện ra tòa, nhưng do giấy vay chỉ viết tay, không công chứng, không có người làm chứng nên quá trình chứng minh gặp khó khăn, mất nhiều thời gian.
Nếu ngay từ đầu hợp đồng vay được công chứng, cơ quan tố tụng sẽ dễ dàng xác định nghĩa vụ trả nợ, bảo vệ quyền lợi bên cho vay.
Pháp luật không cấm vay tiền đầu tư chứng khoán nhưng đây là hoạt động rủi ro cao, dễ phát sinh nợ xấu. Do đó, nếu có nhu cầu vay tiền để đầu tư, các bên nên lập hợp đồng rõ ràng và nên công chứng để đảm bảo tính pháp lý, phòng ngừa rủi ro tranh chấp về sau. Việc công chứng tuy không bắt buộc nhưng là biện pháp hữu hiệu giúp bảo vệ quyền lợi của cả bên vay và bên cho vay.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ:Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.Ngoài ra, chúng tôi có đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Công chứng ngoài trụ sở, tại nhà riêng miễn phí
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Hotline: 09.66.22.7979 hoặc 0935.669.669
Địa chỉ: số 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
