Xâm phạm lợi ích người yếu thế: Công chứng viên có nên từ chối?
Trong giao dịch dân sự, người yếu thế thường đối mặt với nguy cơ bị áp đặt điều khoản bất lợi do hạn chế về nhận thức, thông tin hoặc vị thế kinh tế. Khi hợp đồng có dấu hiệu xâm phạm lợi ích người yếu thế, công chứng viên có trách nhiệm từ chối công chứng nhằm bảo đảm công bằng và an toàn pháp lý.
>>> Xem thêm: Công chứng di chúc tại văn phòng công chứng giúp bảo đảm quyền thừa kế hợp pháp
⚠️ Người yếu thế trong giao dịch dân sự là ai?
Người yếu thế là chủ thể:
Có hạn chế về năng lực nhận thức, hiểu biết pháp luật;
Phụ thuộc về kinh tế hoặc vị thế xã hội;
Dễ bị tác động, chi phối khi xác lập giao dịch.
Trong thực tiễn, người cao tuổi, người có trình độ pháp lý hạn chế hoặc người đang phụ thuộc tài chính thường được xem là nhóm dễ bị xâm phạm lợi ích người yếu thế nếu không được bảo vệ kịp thời.
📘 Cơ sở pháp lý bảo vệ lợi ích người yếu thế
Theo Bộ luật Dân sự 2015, giao dịch dân sự phải được xác lập trên nguyên tắc:
Tự nguyện, thiện chí, trung thực;
Bình đẳng giữa các bên;
Không xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của người khác.
Luật Công chứng 2014 cũng yêu cầu công chứng viên giải thích đầy đủ quyền, nghĩa vụ cho các bên và từ chối công chứng khi nội dung hợp đồng vi phạm nguyên tắc này.
Đây là những tình huống mà công chứng viên cần đặc biệt lưu ý.
🛑 Trách nhiệm của công chứng viên khi phát hiện xâm phạm lợi ích người yếu thế
Khi nhận thấy hợp đồng có dấu hiệu xâm phạm lợi ích người yếu thế, công chứng viên phải:
Giải thích rõ ràng, dễ hiểu nội dung và hậu quả pháp lý;
Yêu cầu điều chỉnh, cân bằng lại các điều khoản;
Từ chối công chứng nếu không loại trừ được nguy cơ xâm phạm.
Việc từ chối công chứng là biện pháp bảo vệ người yếu thế trước rủi ro pháp lý lâu dài.
>>> Xem thêm: Khi nào người dân bắt buộc phải thực hiện công chứng nhà đất theo luật đất đai
⚖️ Hậu quả pháp lý nếu vẫn công chứng hợp đồng vi phạm
Nếu hợp đồng xâm phạm lợi ích người yếu thế vẫn được công chứng:
Giao dịch có thể bị Tòa án tuyên vô hiệu;
Văn bản công chứng có thể bị hủy theo quyết định có hiệu lực;
Công chứng viên có thể bị xem xét trách nhiệm pháp lý nếu có lỗi.
Do đó, việc từ chối công chứng kịp thời là cần thiết và đúng pháp luật.
📝 Lưu ý cho người yêu cầu công chứng
Để tránh bị từ chối công chứng, các bên nên:
Bảo đảm nội dung hợp đồng công bằng, minh bạch;
Tạo điều kiện để người yếu thế hiểu rõ quyền và nghĩa vụ;
Không áp đặt hoặc lợi dụng hoàn cảnh của bên còn lại.
Việc thiện chí trong giao kết sẽ giúp loại trừ nguy cơ xâm phạm lợi ích người yếu thế.
✅ Kết luận
Khi hợp đồng có dấu hiệu xâm phạm lợi ích người yếu thế, việc từ chối công chứng là hoàn toàn có căn cứ pháp luật và cần thiết. Đây không chỉ là biện pháp bảo vệ nhóm dễ bị tổn thương mà còn góp phần duy trì sự công bằng, minh bạch và an toàn của các giao dịch dân sự trong thực tiễn.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
