Trong nhiều giao dịch dân sự, các bên ký hợp đồng với sự tin tưởng rằng mình có đầy đủ quyền đối với tài sản. Tuy nhiên, khi việc giao kết diễn ra trong tình trạng hiểu sai phạm vi định đoạt, hợp đồng công chứng có thể không phản ánh đúng ý chí pháp lý và dẫn đến nguy cơ bị hủy bỏ.
>>> Xem thêm: Những rủi ro có thể phát sinh nếu không thực hiện công chứng tại văn phòng công chứng
⚠️ Phạm vi định đoạt là gì trong giao dịch dân sự?

Phạm vi định đoạt là giới hạn quyền của chủ thể trong việc:
-
Chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp tài sản;
-
Quyết định số phận pháp lý của tài sản;
-
Xác lập nghĩa vụ gắn liền với tài sản đó.
Phạm vi này có thể bị hạn chế bởi pháp luật, thỏa thuận hoặc tình trạng pháp lý cụ thể của tài sản.
📘 Mối liên hệ giữa phạm vi định đoạt và hiệu lực hợp đồng
Theo Bộ luật Dân sự 2015, một giao dịch chỉ có hiệu lực khi:
-
Chủ thể có quyền xác lập giao dịch;
-
Ý chí giao kết là tự nguyện và có nhận thức đầy đủ;
-
Nội dung giao dịch phù hợp với phạm vi quyền mà pháp luật cho phép.
Khi các bên hiểu sai phạm vi định đoạt, điều kiện về chủ thể và ý chí có thể không được bảo đảm.
🔍 Biểu hiện của việc hiểu sai phạm vi định đoạt
🚨 Chủ thể không có toàn quyền định đoạt tài sản
Một số trường hợp phổ biến:
-
Tài sản thuộc sở hữu chung nhưng chỉ một người ký hợp đồng;
-
Tài sản đang bị hạn chế giao dịch nhưng không được nhận diện;
-
Quyền định đoạt bị giới hạn theo pháp luật hoặc thỏa thuận trước đó.
Những tình huống này cho thấy hợp đồng được ký vượt quá phạm vi định đoạt thực tế.
>>> Xem thêm: Quy trình thực hiện dịch vụ sang tên sổ đỏ đúng luật theo quy định hiện hành
🧩 Hiểu nhầm phạm vi quyền từ ủy quyền hoặc thỏa thuận
Việc hiểu sai phạm vi định đoạt thường xảy ra khi:
-
Văn bản ủy quyền không cho phép định đoạt nhưng lại ký hợp đồng chuyển nhượng;
-
Thỏa thuận chỉ cho phép quản lý, sử dụng nhưng lại thực hiện giao dịch định đoạt;
-
Các bên không phân biệt rõ giữa quyền sử dụng và quyền định đoạt.
Đây là nguyên nhân dẫn đến sai lệch ý chí và rủi ro pháp lý nghiêm trọng.
⚖️ Hiểu sai phạm vi định đoạt có phải căn cứ hủy văn bản công chứng?
Khi hợp đồng được ký trong tình trạng hiểu sai phạm vi định đoạt:
-
Ý chí tự nguyện của các bên có thể bị sai lệch;
-
Giao dịch không đáp ứng điều kiện có hiệu lực;
-
Văn bản công chứng có thể bị Tòa án tuyên vô hiệu và hủy bỏ.
Công chứng không làm phát sinh quyền định đoạt vượt quá giới hạn pháp luật cho phép.
🏛️ Thẩm quyền hủy văn bản công chứng
⚖️ Tòa án là cơ quan có thẩm quyền quyết định
Theo Luật Công chứng 2014, việc hủy văn bản công chứng chỉ được thực hiện:
-
Theo bản án, quyết định có hiệu lực của Tòa án;
-
Khi xác định rõ hợp đồng vi phạm điều kiện về phạm vi định đoạt.
Tổ chức hành nghề công chứng không có quyền tự hủy văn bản đã công chứng.
📚 Hậu quả pháp lý khi văn bản công chứng bị hủy
Khi văn bản công chứng bị hủy do hiểu sai phạm vi định đoạt:
-
Giao dịch dân sự không phát sinh hiệu lực;
-
Các bên hoàn trả cho nhau những gì đã nhận;
-
Quyền lợi của chủ thể có quyền định đoạt thực sự được bảo vệ.
Ngoài ra, trách nhiệm của công chứng viên cũng có thể được xem xét nếu việc giải thích pháp lý chưa đầy đủ.
>>> Xem thêm: Những lưu ý quan trọng khi thực hiện thủ tục công chứng thừa kế để tránh tranh chấp về sau
📝 Lưu ý để tránh hiểu sai phạm vi định đoạt khi công chứng

Để hạn chế rủi ro pháp lý, các bên nên:
-
Làm rõ tình trạng pháp lý và phạm vi quyền đối với tài sản;
-
Đọc kỹ nội dung ủy quyền, thỏa thuận liên quan;
-
Yêu cầu công chứng viên giải thích đầy đủ về phạm vi định đoạt trước khi ký.
Việc nhận thức đúng phạm vi quyền là yếu tố then chốt bảo đảm an toàn cho giao dịch.
✅ Kết luận
Hiểu sai phạm vi định đoạt là nguyên nhân phổ biến khiến hợp đồng công chứng không đáp ứng điều kiện có hiệu lực và bị hủy bỏ. Việc xác định đúng quyền định đoạt ngay từ giai đoạn công chứng không chỉ bảo vệ quyền lợi của các bên mà còn góp phần duy trì sự ổn định, minh bạch của các giao dịch dân sự.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Các bài viết liên quan:
>>> Khắc con dấu doanh nghiệp: quy trình và nơi thực hiện
>>> Trường hợp nào cần lập công chứng văn bản chấm dứt hợp đồng theo quy định
>>> Hướng dẫn chi tiết quy trình công chứng mua bán xe đúng luật
>>> Những vấn đề pháp lý thường gặp khi thực hiện thủ tục xin cấp sổ đỏ
>>> Lợi ích khi lựa chọn công chứng tại nhà cho người cao tuổi hoặc người bệnh
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com












