Công chứng không chỉ nhằm xác nhận hình thức giao dịch mà còn bảo đảm sự công bằng và an toàn pháp lý giữa các bên. Khi hợp đồng có nội dung tạo lợi thế bất công cho một bên, công chứng viên có quyền và nghĩa vụ từ chối công chứng để ngăn ngừa rủi ro pháp lý phát sinh.
>>> Xem thêm: Trách nhiệm pháp lý của công chứng viên làm việc tại văn phòng công chứng được quy định ra sao?
⚖️ Lợi thế bất công trong hợp đồng được hiểu như thế nào?

Lợi thế bất công là tình trạng một bên trong hợp đồng được hưởng quyền lợi vượt trội, không tương xứng với nghĩa vụ, trong khi bên còn lại phải gánh chịu rủi ro hoặc nghĩa vụ nặng nề hơn một cách không hợp lý. Biểu hiện thường gặp gồm:
-
Điều khoản miễn trừ trách nhiệm cho một bên nhưng không áp dụng tương tự cho bên kia;
-
Quy định nghĩa vụ tài chính, bồi thường chỉ dồn về một phía;
-
Hạn chế quyền khiếu nại, khởi kiện của một bên.
Những nội dung này đi ngược lại nguyên tắc bình đẳng trong giao kết hợp đồng.
📘 Cơ sở pháp lý của việc từ chối công chứng
Theo Bộ luật Dân sự 2015, các bên khi xác lập giao dịch phải tuân thủ nguyên tắc:
-
Tự nguyện, thiện chí, trung thực;
-
Bình đẳng về quyền và nghĩa vụ;
-
Không xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của người khác.
Đồng thời, Luật Công chứng 2014 yêu cầu công chứng viên kiểm tra tính hợp pháp, hợp lý của nội dung hợp đồng. Khi phát hiện điều khoản tạo lợi thế bất công, công chứng viên được quyền từ chối công chứng để bảo đảm trật tự pháp lý.
🔍 Dấu hiệu nhận biết hợp đồng tạo lợi thế bất công
🚨 Điều khoản mất cân đối quyền và nghĩa vụ
Hợp đồng có thể bị đánh giá là tạo lợi thế bất công khi:
-
Một bên có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng mà không chịu hậu quả pháp lý;
-
Nghĩa vụ thanh toán, phạt vi phạm chỉ áp dụng cho một bên;
-
Các điều khoản được soạn thảo theo hướng hạn chế quyền lựa chọn của bên yếu thế.
Những dấu hiệu này cho thấy sự thiếu công bằng trong nội dung giao dịch.
>>> Xem thêm: Kinh nghiệm lựa chọn dịch vụ cấp sổ đỏ lần đầu phù hợp với từng loại đất
🧩 Lợi dụng sự thiếu hiểu biết hoặc vị thế yếu hơn
Trong nhiều trường hợp, lợi thế bất công phát sinh khi:
-
Một bên lợi dụng sự thiếu hiểu biết pháp luật của bên còn lại;
-
Hợp đồng được ký trong bối cảnh bên kia bị phụ thuộc về kinh tế hoặc thông tin;
-
Nội dung hợp đồng không được giải thích đầy đủ trước khi ký kết.
Đây là những yếu tố khiến công chứng viên phải đặc biệt thận trọng khi xem xét công chứng.
🛑 Trách nhiệm của công chứng viên khi phát hiện lợi thế bất công
Khi nhận thấy hợp đồng có dấu hiệu tạo lợi thế bất công, công chứng viên có trách nhiệm:
-
Giải thích rõ quyền, nghĩa vụ và rủi ro pháp lý cho các bên;
-
Yêu cầu chỉnh sửa, cân bằng lại nội dung hợp đồng;
-
Từ chối công chứng nếu các bên không khắc phục được sự bất hợp lý.
Việc từ chối công chứng trong trường hợp này nhằm bảo vệ bên yếu thế và phòng ngừa tranh chấp.
⚖️ Hậu quả pháp lý nếu vẫn công chứng hợp đồng bất công
Nếu hợp đồng tạo lợi thế bất công vẫn được công chứng và thực hiện:
-
Giao dịch có thể bị Tòa án tuyên vô hiệu;
-
Văn bản công chứng có thể bị hủy theo quyết định có hiệu lực pháp luật;
-
Công chứng viên có thể phải chịu trách nhiệm pháp lý nếu có lỗi.
Điều này cho thấy vai trò quan trọng của công chứng viên trong việc bảo đảm tính công bằng của giao dịch.
>>> Xem thêm: Hồ sơ cần chuẩn bị khi thực hiện thủ tục thừa kế nhà đất theo quy định mới
📝 Lưu ý cho người yêu cầu công chứng

Để tránh bị từ chối công chứng, các bên nên:
-
Soạn thảo hợp đồng theo nguyên tắc cân bằng quyền và nghĩa vụ;
-
Lắng nghe đầy đủ phần giải thích của công chứng viên;
-
Không áp đặt điều khoản gây bất lợi rõ rệt cho bên còn lại.
Việc minh bạch và thiện chí sẽ giúp loại bỏ lợi thế bất công và bảo đảm giao dịch hợp pháp.
✅ Kết luận
Khi hợp đồng có nội dung tạo lợi thế bất công cho một bên, việc từ chối công chứng là hoàn toàn có căn cứ pháp luật và cần thiết. Đây không chỉ là biện pháp bảo vệ bên yếu thế mà còn góp phần duy trì sự công bằng, minh bạch và an toàn của các giao dịch dân sự trong thực tiễn.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Các bài viết liên quan:
>>> Khắc con dấu doanh nghiệp: quy trình và nơi thực hiện
>>> Hướng dẫn chi tiết từng bước thực hiện thủ tục xin cấp sổ đỏ lần đầu cho hộ gia đình
>>> Khi nào cần sử dụng dịch vụ công chứng dịch thuật để hồ sơ được chấp nhận
>>> Lợi ích thực tế khi lựa chọn văn phòng công chứng làm việc thứ 7 chủ nhật cho người bận rộn
>>> Những điểm cần lưu ý trong thủ tục công chứng ủy quyền để tránh bị vô hiệu
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com












