Nhận thừa kế qua ủy quyền: Rủi ro và cách phòng tránh

⚖️ Trong một số trường hợp, người thừa kế không thể trực tiếp nhận tài sản do lý do sức khỏe, khoảng cách địa lý hoặc bận công việc. Khi đó, nhận thừa kế ủy quyền trở thành phương án giải quyết. Tuy nhiên, hình thức này tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý, nếu không thực hiện đúng quy định.

Bài viết này phân tích chi tiết rủi ro, cơ sở pháp lý và cách phòng tránh khi nhận thừa kế qua ủy quyền, kèm ví dụ minh họa thực tế.

>>> Xem thêm: Lợi ích khi sử dụng dịch vụ tại văn phòng công chứng thay vì chứng thực tại UBND

🔎 Nhận thừa kế ủy quyền là gì?

Nhận thừa kế ủy quyền là việc người thừa kế giao quyền cho người khác thực hiện thủ tục nhận tài sản thừa kế thay mình.

💡 Đặc điểm:

Ủy quyền phải bằng văn bản hợp pháp (công chứng hoặc chứng thực).
Người được ủy quyền thực hiện thủ tục tại ngân hàng, cơ quan nhà nước, tòa án.
Người thừa kế vẫn giữ quyền sở hữu tài sản, nhưng quyền quản lý thực hiện qua người ủy quyền.

>>> Xem thêm: Những rủi ro thường gặp khi không nhờ dịch vụ sổ đỏ hỗ trợ sang tên

⚖️ Căn cứ pháp lý

Bộ luật Dân sự 2015

Điều 649: Thừa kế theo di chúc và pháp luật.
Điều 562 – 566: Ủy quyền dân sự, quyền và nghĩa vụ của bên nhận ủy quyền.

Luật Công chứng 2014

Văn bản ủy quyền phải được công chứng hoặc chứng thực để đảm bảo giá trị pháp lý khi thực hiện thủ tục nhận thừa kế.

Luật Các tổ chức tín dụng 2010

Ngân hàng chỉ giải ngân khi người ủy quyền hoặc người thừa kế trực tiếp cung cấp giấy tờ hợp pháp.

🏦 Quy trình nhận thừa kế ủy quyền

🔹 1. Lập văn bản ủy quyền

Người thừa kế lập văn bản ủy quyền hợp pháp, nêu rõ:
- Thông tin người thừa kế và người được ủy quyền.
- Phạm vi quyền hạn ủy quyền (ví dụ: nhận sổ tiết kiệm, rút tiền, sang tên tài sản).
- Thời hạn ủy quyền.
- Chữ ký người thừa kế và công chứng/chứng thực.

🔹 2. Chuẩn bị giấy tờ thừa kế

Giấy chứng tử của người để lại tài sản.
Giấy tờ chứng minh quan hệ thừa kế (giấy khai sinh, giấy đăng ký kết hôn, giấy chứng nhận nhận con nuôi…).
Văn bản ủy quyền hợp pháp.

🔹 3. Thực hiện thủ tục tại ngân hàng hoặc cơ quan nhà nước

Người được ủy quyền nộp văn bản ủy quyền và giấy tờ thừa kế.
Ngân hàng kiểm tra tính hợp pháp và thực hiện giải ngân, chuyển quyền sở hữu tài sản.

Xem thêm: Cách tính thuế trước bạ khi sang tên ô tô

>>> Xem thêm: Cách tránh rủi ro pháp lý khi làm công chứng nhà đất ở Hà Nội

⚠️ Rủi ro khi nhận thừa kế ủy quyền

Rủi ro về tính hợp pháp của văn bản ủy quyền

Văn bản ủy quyền không công chứng/chứng thực → ngân hàng có thể từ chối.

Rủi ro tranh chấp với các thừa kế khác

Nếu ủy quyền không rõ ràng hoặc vượt quyền → có thể bị các thừa kế khác kiện.

Rủi ro bị lạm quyền hoặc chiếm đoạt tài sản

Người nhận ủy quyền có thể chiếm đoạt tài sản nếu không minh bạch, không chịu trách nhiệm.

💡 Cách phòng tránh rủi ro

🛡️ Công chứng hoặc chứng thực văn bản ủy quyền.
📝 Ghi rõ phạm vi quyền hạn và thời hạn ủy quyền trong văn bản.
👨‍👩‍👧 Chọn người ủy quyền đáng tin cậy, có trách nhiệm pháp lý.
⚖️ Lưu trữ đầy đủ hồ sơ, giấy tờ thừa kế và chứng minh quan hệ.
🏦 Thông báo cho ngân hàng hoặc cơ quan liên quan về ủy quyền để tránh tranh chấp.

>>> Xem thêm: Người chưa thành niên có quyền được hưởng thừa kế sổ tiết kiệm không?

📌 Ví dụ minh họa thực tế

👨‍👩‍👧 Ông A qua đời, để lại sổ tiết kiệm 1 tỷ đồng. Con trai B đang công tác nước ngoài, ủy quyền cho anh C thực hiện thủ tục nhận thừa kế.

Bước 1: B lập văn bản ủy quyền công chứng, nêu rõ: “Ủy quyền cho C rút tiền từ sổ tiết kiệm, không được sử dụng ngoài mục đích thừa kế.”
Bước 2: C nộp giấy chứng tử, giấy tờ chứng minh quan hệ và văn bản ủy quyền tại ngân hàng.
Bước 3: Ngân hàng xác minh hợp pháp và chuyển tiền cho C để quản lý theo ủy quyền, báo cáo chi tiết cho B.

💡 Qua ví dụ, ủy quyền được thực hiện an toàn và hợp pháp, đồng thời giảm thiểu rủi ro tranh chấp.

>>> Xem thêm: Hết hạn 50 năm: thủ tục gia hạn quyền sử dụng chung cư

>>> Xem thêm: Thủ tục góp vốn bằng nhà đất trong công ty TNHH như thế nào?

🔔 Kết luận

Nhận thừa kế ủy quyền là giải pháp tiện lợi nhưng tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu không thực hiện đúng pháp luật.

Điểm cần nhớ:

Văn bản ủy quyền phải hợp pháp, công chứng/chứng thực.
Người ủy quyền cần rõ ràng về phạm vi và thời hạn ủy quyền.
Chuẩn bị đầy đủ giấy tờ chứng minh quan hệ thừa kế.
Lưu trữ hồ sơ và thực hiện minh bạch để tránh tranh chấp.

Xem thêm: Hợp đồng uỷ quyền vô hiệu khi nào?

👉 Thực hiện đúng hướng dẫn giúp nhận thừa kế qua ủy quyền an toàn, nhanh chóng và hợp pháp.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.