Tranh chấp thừa kế tiền gửi: Cách giải quyết tại tòa án và ngân hàng
Trong thực tế, không ít gia đình phát sinh tranh chấp thừa kế tiền gửi khi người thân qua đời để lại tài khoản ngân hàng hoặc sổ tiết kiệm. Mâu thuẫn thường xuất phát từ việc không có di chúc rõ ràng, sự bất đồng giữa các đồng thừa kế hoặc nghi ngờ tài sản đứng tên người khác. Vậy pháp luật quy định thế nào và cách giải quyết ra sao khi tranh chấp xảy ra?
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng nào hỗ trợ dịch thuật giấy tờ cho người nước ngoài tại Hà Nội?
1. Cơ sở pháp lý về thừa kế tiền gửi ngân hàng
Theo Điều 609 Bộ luật Dân sự 2015, mọi cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản, trong đó có tiền gửi ngân hàng. Trường hợp không có di chúc, di sản được chia theo pháp luật theo quy định tại Điều 650 và 651 Bộ luật Dân sự 2015.
Ngoài ra, Điều 57 Luật Công chứng 2014 cho phép những người thừa kế lập văn bản thỏa thuận phân chia di sản, trong đó có thể chỉ áp dụng cho tiền gửi tại ngân hàng.
Như vậy, tiền gửi ngân hàng được coi là một loại tài sản hợp pháp và được chia thừa kế theo cả hai hình thức: theo di chúc hoặc theo pháp luật.
>>> Xem thêm: Phí công chứng hợp đồng góp vốn: Quy định cụ thể và cách tính
2. Nguyên nhân thường gặp của tranh chấp thừa kế tiền gửi
Một số tình huống phổ biến dẫn đến tranh chấp bao gồm:
Không có di chúc: Các đồng thừa kế không thống nhất được cách phân chia.
Di chúc không hợp pháp hoặc bị vô hiệu: Ví dụ, người lập di chúc không minh mẫn hoặc vi phạm quy định về hình thức.
Sổ tiết kiệm, tài khoản đứng tên người khác: Gây tranh cãi về quyền sở hữu thực sự.
Có người thừa kế từ chối hoặc bị truất quyền thừa kế: Ảnh hưởng đến tỷ lệ phân chia di sản.
Ngân hàng từ chối giải ngân do có tranh chấp: Người thừa kế phải nhờ đến tòa án để phân xử.
>>> Xem thêm: Cách tiến hành rút tiền khi thừa kế sổ tiết kiệm sau khi chủ sở hữu mất
3. Giải quyết tranh chấp tại ngân hàng
Ngân hàng chỉ giải quyết yêu cầu nhận tiền gửi khi:
Có văn bản thỏa thuận phân chia di sản được công chứng; hoặc
Có quyết định phân chia di sản của Tòa án hoặc cơ quan có thẩm quyền.
Trong trường hợp có tranh chấp, ngân hàng sẽ tạm dừng giải ngân cho đến khi có văn bản pháp lý rõ ràng. Điều này nhằm tránh rủi ro pháp lý và đảm bảo đúng quyền lợi của các bên liên quan.
Khi không thể tự thỏa thuận, những người thừa kế có quyền khởi kiện ra Tòa án để yêu cầu phân chia tài sản. Trình tự cơ bản:
Bước 1: Nộp đơn khởi kiện tại Tòa án nhân dân cấp huyện nơi cư trú cuối cùng của người để lại di sản.
Bước 2: Tòa án thụ lý và tiến hành hòa giải giữa các bên. Nếu hòa giải thành, Tòa án ra quyết định công nhận.
Bước 3: Xét xử: Nếu hòa giải không thành, Tòa án sẽ mở phiên tòa để phân xử, xác định phần thừa kế hợp pháp của từng người.
Bước 4: Thi hành án: Sau khi có bản án, các bên liên quan nộp bản án cho ngân hàng để thực hiện việc chia tiền gửi theo quyết định của Tòa.
5. Một số lưu ý khi xử lý tranh chấp thừa kế tiền gửi
Người thừa kế cần chuẩn bị đầy đủ giấy tờ: giấy chứng tử, giấy tờ chứng minh quan hệ thừa kế, sổ tiết kiệm/tài khoản ngân hàng.
Trường hợp có tranh chấp phức tạp, nên nhờ luật sư hỗ trợ để bảo vệ quyền lợi.
Thời hiệu khởi kiện thừa kế đối với tài sản là động sản (trong đó có tiền gửi ngân hàng) là 10 năm kể từ thời điểm mở thừa kế theo Điều 623 Bộ luật Dân sự 2015.
6. Kết luận
Tranh chấp thừa kế tiền gửi thường gây mất đoàn kết trong gia đình và làm kéo dài thời gian nhận di sản. Do đó, để giải quyết nhanh chóng, người thừa kế nên ưu tiên thỏa thuận, lập văn bản phân chia có công chứng. Trong trường hợp bất đồng gay gắt, khởi kiện tại Tòa án là phương án cuối cùng để đảm bảo quyền lợi hợp pháp của mình.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
